ଓଡିଶା ରାଜନୀତିରେ ମହିଳା ନେତୃତ୍ଵ

ଓଡିଶା ରାଜନୀତିରେ ମହିଳା ନେତୃତ୍ଵ

ରାଜନୈତିକ ଇତିହାସରେ ଅନେକ ସମୟରେ ବିଚିତ୍ର ଘଟଣା ସବୁ ଘଟେ ୧୯୭୧ ଓଡିଶା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଜଣେ ହେଲେ ମହିଳା ବିଧାୟକ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇ ଆସିନଥିଲେ ହେଲେ ସେହି ବିଧାନସଭାରେ ଗୃହର ନେତା ହୋଇଥିଲେ ଶ୍ରୀମତି ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥି ୧୯୭୨ ରୁ ୧୯୭୬, ଦୁଇ ପାଳିରେ ନନ୍ଦିନୀ ଦେବୀ ଥିଲେ ଓଡିଶାର ପ୍ରଥମ ଏବଂ ଅନ୍ତିମ ମହିଳା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଓଡିଶାରେ ମହିଳା ନେତୃତ୍ବକୁ ସବୁବେଳେ ଅଣଦେଖା କରା ହୋଇଛି ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀଙ୍କୁ ବାଦ ଦେଲେ ଓଡିଶାରେ ଆଉ କୌଣସି ମହିଳା ରାଜନେତା କ୍ଷମତାର ଶୀର୍ଷ ସ୍ଥାନରେ ପହଞ୍ଚି ପାରିନାହାନ୍ତି ଓଡିଶାର ସାମାଜିକ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ଜୀବନରେ ସାମନ୍ତବାଦୀ ଏବଂ ପିତୃତାନ୍ତ୍ରିକ ବିଚାର ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ବୋଲି ପ୍ରମାଣ ଦେବାକୁ ଏହାଠୁ ଅଧିକ ବଡ ପ୍ରମାଣ ଆଉ କିଛି ନାଇଁ

ଭାଷା ଭିତ୍ତିରେ ୧୯୩୬ରେ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡିଶା ରାଜ୍ୟ ଗଠନ ହେବା ପରଠୁ ୧୯୪୭ ପର୍ୟନ୍ତ ଓଡିଶା ବିଧାନସଭା ପାଇଁ ହୋଇଥିବା ନିର୍ବାଚନରେ ଜଣେ ବି ଓଡିଆ ମହିଳା ବିଧାନସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇନଥିଲେ ଯଦିଓ ସେତେବେଳେ କଂଗ୍ରେସ ଭିତରେ ଅନେକ ସଂଗ୍ରାମୀ ମହିଳା ଥିଲେ, ତଥାପି ନିର୍ବାଚନ ରାଜନୀତିରେ ସେମାନଙ୍କୁ ସୁଯୋଗ ମିଳିନଥିଲା ସ୍ଵାଧୀନ ଭାରତର ପ୍ରତଥମ ନିର୍ବାଚନ ୧୯୫୨ ରୁ ୧୯୯୦ ପର୍ୟନ୍ତ ଓଡିଶା ବିଧାନସଭାକୁ କୌଣସି ନିର୍ବାଚନରେ ୧୦ ରୁ ଅଧିକ ବିଧାୟିକା ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇ ଆସିନଥିଲେ ଓଡିଶା ଗଠନ ହେବାଠୁ ଆଜି ପର୍ୟନ୍ତ ଆମର କୌଣସି ବିଧାନସଭାରେ ମହିଳା ସଦସ୍ୟାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୧୫ ଟପି ନାହିଁ ( ଚଳିତ ବିଧାନସଭାରେ ବିଭିନ୍ନ ଉପ ନିର୍ବାଚନରେ ଜିତିଥିବା ମହିଳା ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ମିଶାଇ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ୧୭ରେ ପହଞ୍ଚିଛି । )   ସ୍ଵାଧୀନତା ପରଠୁ ୧୯୫୨ରେ ୩ ଜଣ, ୧୯୫୭ରେ ୫ ଜଣ, ୧୯୬୧ରେ ୪ ଜଣ, ୧୯୬୭ରେ ୫ ଜଣ, ୧୯୭୧ରେ ୧ ଜଣ, ୧୯୭୪ରେ ୪ଜଣ, ୧୯୭୭ରେ ୭ ଜଣ, ୧୯୮୦ରେ ୫ ଜଣ, ୧୯୮୫ରେ ୮ ଜଣ, ୧୯୯୦ରେ ୯ ଜଣ, ୧୯୯୫ରେ ୧୦ ଜଣ, ୨୦୦୦ରେ ୧୪ ଜଣ, ୨୦୦୪ରେ ୧୧ ଜଣ, ୨୦୦୯ରେ ୬ ଜଣ, ୨୦୧୪ରେ ୧୦ ଜଣ ଏବଂ ୨୦୧୯ରେ ୧୭ ଜଣ ବିଧାୟିକା ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଛନ୍ତି

ରାଜନୀତିରେ ପଞ୍ଚାୟତ ସ୍ତରରେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଅଧିକ ଅଂଶୀଦାର କରିବା ଲାଗି ନବେ ଦଶକରେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ସରକାର ପଞ୍ଚାୟତରେ ମହିଳା ଆରକ୍ଷଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ତା ପରଠୁ ରାଜନୀତିରେ ଓଡିଆ ମହିଳାଙ୍କ ଭାଗୀଦାରୀତା ବଢିଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଆଜି ମଧ୍ୟ ଏହା ଉତ୍ସାହଜନକ ସ୍ତରକୁ ଆସିନାହିଁ

ବିଧାନସଭାକୁ ମହିଳାଙ୍କ ନିର୍ବାଚନ ସୀମିତ ରହିଥିବା ବେଳେ ଓଡିଶାର ବିଭିନ୍ନ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳରେ ମହିଳାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବେଶ ନଗଣ୍ୟ କେବଳ ନାମକୁ ମାତ୍ର ଜଣେ କିମ୍ବା ଦୁଇ ଜଣ ମହିଳା ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଆମେ ବିଭିନ୍ନ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳରେ ଦେଖିଛୁ ଅନେକ ବର୍ଷ ପରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳରେ ୩ ଜଣ କ୍ୟାବିନେଟଏବଂ ୨ ଜଣ ରାଷ୍ଟ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଦାୟିତ୍ବରେ ଅଛନ୍ତି

ସମୟକ୍ରମେ ପରିସ୍ଥିତି ହୁଏତ ସୁଧୁରୁଛି, ହେଲେ ଐତିହାସିକ ଭାବରେ ନାରୀ ପ୍ରତି ହୋଇ ଆସିଥିବା ଅବହେଳାର ସାମାଜିକ ସଂଶୋଧନ ଏତେ ମନ୍ଥର ହେଲେ ଚଳିବ ନାହିଁ ରାଜନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ନାରୀ ହାତରେ ଅଧିକ କ୍ଷମତା ରହିବା ଆଜିର ସବୁଠୁ ବଡ ଆବଶ୍ୟକତା ସେହି କ୍ରମରେ ଆମକୁ ଭାବିବାକୁ ପଡିବ ଯେ –

  • ୧୯୭୬ ପରେ ନନ୍ଦିନୀ ଦେବୀଙ୍କ ପରେ ଆମର ଶୀର୍ଷ ସ୍ଥାନୀୟ ମହିଳା ନେତୃତ୍ଵ ନିର୍ମାଣ ହୋଇନାହିଁ କାହିଁକି ?
  • ଇତିହାସ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥି ଆମ ସମାଜ ଓ ରାଜନୀତିର ସବୁଠୁ ତୁଙ୍ଗ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ବ ହେଲେ ତାଙ୍କର ନେତୃତ୍ଵ ଓ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ବର ସଠିକ ଆକଳନ ଆମେ କରିପାରିଛୁ କି ?
  • ଆଜି ମଧ୍ୟ ଓଡିଶା ପ୍ରଶାସନରେ କୌଣସି ମହିଳା ଅଧିକାରୀ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ କିମ୍ବା ପୁଲିସ ମହା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ହେବାର ସୁଯୋଗ ପାଇ ନାହାନ୍ତି କାହିଁକି ?
  • ସାମାଜିକ ଜୀବନରେ ଆଜି ମଧ୍ୟ ନାରୀର ଅଧିକାରକୁ ନେଇ ନୀତି, ନିୟମ ଓ ଯୋଜନା ପୁରୁଷମାନେ ଇ ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ କରୁଛନ୍ତି କାହିଁକି ?
  • ଓଡିଶା ହାଇକୋର୍ଟରେ ଏତେ ବର୍ଷ ଭିତରେ ମହିଳା ବିଚାରପତିଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୫ ଭିତରେ ସୀମିତ କାହିଁକି ?
  • ୨୦୧୯ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ଓଡିଶା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଲୋକସଭାରେ ୩୩% ମହିଳାଙ୍କୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ଵ କରିବାର ସୁଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ତାହା ବିଧାନସଭାରେ ନିର୍ବାଚନରେ କେବେ ଲାଗୁ ହେବ ?
  • ସଂସଦରେ ମହିଳା ସଂରକ୍ଷଣ ଆଇନ ଗୃହୀତ କରାଇବାକୁ ବିଜେଡି ବାରମ୍ବାର ଦାବୀ କରୁଛି ଏହାକୁ ନେଇ ଓଡିଶା ବିଧାନସଭାରେ ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପ୍ରସ୍ତାବ ମଧ୍ୟ ଗୃହୀତ ହୋଇଛି । ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ କାର୍ୟକାରୀ କରି ବିଧାନସଭା ଏବଂ ମନ୍ତ୍ରୀ ମଣ୍ଡଳରେ ଅତିକମରେ ୩୩% ମହିଳାଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ଵ ନିଶ୍ଚିତ କରାଯିବ କି ?    
  • ପୁଲିସ ଏବଂ ଅଦାଲତ, ଏ ଦୁଇଟି କ୍ଷେତ୍ରରେ ମହିଳା ନେତୃତ୍ଵ ଅଧିକ କେବେ ହେବ ?
  • ନାରୀ ସଶକ୍ତିକରଣ କେବଳ ଉଚ୍ଚ ଜାତି ଓ ଉଚ୍ଚ ବର୍ଗରେ ସୀମିତ ରହିଲେ ହେବନାହିଁ ରାଜ୍ୟର ଏକ ଚତୁର୍ଥାଂଶ ଆଦିବାସୀ ମହିଳା ଏବଂ ଦଳିତ ମହିଳାଙ୍କ ହାତକୁ ବାସ୍ତବ କ୍ଷମତା ଆସିବ କେବେ ?

ଏ ସବୁ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତରରେ ଇ ଆମର ସାମାଜିକ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ଭବିଷ୍ୟତ ନିହିତ ଅଛି