ଧଉଳି-କଳିଙ୍ଗ ମହୋତ୍ସବର ଅନ୍ତିମ ସଂଧ୍ୟା, ଓଡିଶୀ ଓ କଥକର ଚମକ
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା, ସାହିତ୍ୟ ଓ ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗ, ଓଡ଼ିଶା ଡ଼୍ୟାନ୍ସ ଏକାଡ଼େମୀ, ଓଡ଼ିଶା ସଙ୍ଗୀତ ନାଟକ ଏକାଡ଼େମୀ ଏବଂ ଆର୍ଟ ଭିଜନ୍ର ମିଳିତ ଉଦ୍ୟମରେ ଐତିହାସିକ ଧଉଳି ପାହାଡ଼ର ପାଦଦେଶରେ ଆୟୋଜିତ ୧୯ତମ ଧଉଳି କଳିଙ୍ଗ ମହୋତ୍ସବ ଉଦ୍ଯାପନୀ ଉତ୍ସବରେ ପରିବେଷିତ ହୋଇଯାଇଛି ଅତ୍ୟନ୍ତ ମନୋଜ୍ଞ ଓ ଚିତ୍ତାକର୍ଷକ ନୃତ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ।
ପ୍ରତିବର୍ଷ ପରି ଏ ବର୍ଷ ଓଡ଼ିଶା ଡ଼୍ୟାନ୍ସ ଏକାଡ଼େମୀ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦତ୍ତ ରୁଚି ବୁଦ୍ଧ ସମ୍ମାନ ୨୦୨୩ ବିଖ୍ୟାତ ଓଡ଼ିଶୀ ଗାୟିକା ଶ୍ୟାମାମଣି ଦେବୀଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଜୀବନବ୍ୟାପୀ ସଙ୍ଗୀତ ସାଧନା ପାଇଁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । ସେହିପରି ଗୁରୁ ଗଙ୍ଗାଧର ପ୍ରଧାନ ସ୍ମୃତି ସମ୍ମାନ ୨୦୨୩ ବିଶିଷ୍ଟ ଗାୟକ ତଥା ସଙ୍ଗୀତ ସଂଯୋଜକ ଗୁରୁ ବଙ୍କିମ ସେଠୀ; ବିଖ୍ୟାତ ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟ ଗୁରୁ ନିରଞ୍ଜନ ରାଉତ; ବିଶିଷ୍ଟ ମର୍ଦ୍ଦଳ ବାଦକ ଗୁରୁ ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ଦାସ ଓ ବିଶିଷ୍ଟ ମୟୁରଭଞ୍ଜ ଛଉ ନୃତ୍ୟ ବିଶାରଦ ଗୁରୁ ସଦାଶିବ ପ୍ରଧାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଜୀବନବ୍ୟାପୀ ନୃତ୍ୟ ଓ ସଙ୍ଗୀତ ସାଧନା ପାଇଁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଉଦ୍ଯାପନୀ ସଂଧ୍ୟାର ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଥିଲା ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟ ଜଗନାଥ ସ୍ତବମ ଯାହାକୁ ପରିବେଶଣ କରିଥିଲେ ଓଡ଼ିଶା ଡ଼୍ୟାନ୍ସ ଏକାଡ଼େମୀ, ସୁର ମନ୍ଦିର, ନୁପୁର୍, ରୁଦ୍ରାକ୍ଷ, ନୃତ୍ୟ ନୈବେଦ୍ୟ ଓ ଓଡ଼ିଶା ଡ଼୍ୟାନ୍ସ କ୍ରୀଏସନ୍ର ଶିଳ୍ପୀମାନେ । ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥ ହେଉଛନ୍ତି ଓଡ଼ିଶା ବାସୀଙ୍କ ଆରାଧ୍ୟ ଦେବତା । ତାଙ୍କର ଆର୍ଶୀବାଦ ପୂର୍ବକ ଏହି ନୃତ୍ୟଟି ଅତ୍ୟନ୍ତ ସୁନ୍ଦର ଉପସ୍ଥାପନ ଓ ସୂଚନାପୁର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା ଯାହାକୁ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ଗୁରୁ ଅରୁଣା ମହାନ୍ତି ନିଜେ ସଂକଳ୍ପିତ ଓ ନୃତ୍ୟ ସଂରଚନା କରିଥିଲେ, ଅଗ୍ନିମିତ୍ର ବେହେରା ସଙ୍ଗୀତ ସଂଯୋଜନା ଓ ଗୁରୁ ଧନେଶ୍ୱର ସ୍ୱାଇଁ ବାଦ୍ୟ ସଂଯୋଜନା କରିଥିଲେ ।
ସଂଧ୍ୟାର ଦ୍ୱିତୀୟ ପରିବେଷଣ ଥିଲା କଥକ ନୃତ୍ୟ ଯାହାକୁ ପରିବେଶଣ କରିଥିଲେ ଦେବଶ୍ରୀ ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ ଓ ସୋହିନୀ ଦେବନାଥ ଏବଂ ସୋମାନଙ୍କର ଅନୁଷ୍ଠାନ ସଂସ୍କିତିକି ସ୍ରେୟସ୍କରର ଶିଳ୍ପୀମାନେ । ସେମାନଙ୍କ ଉପସ୍ଥାପନରେ ଥିଲା ସଂଯୋଗ, ପାରମ୍ପାରିକ, ଅଭିନବ ତଥା ପରୀକ୍ଷାମୂଳକ କଥକ ନୃତ୍ୟ ଖଣ୍ଡ ଉପରେ ଆଧାରିତ ଏକ ଯୁଗଳ, ତ୍ରିକୋଣୀୟ ଏବଂ ଦଳଗତ ରଚନାକୁ ନେଇ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ଯାହାକି ରାଗ ଦରବାରୀ, ଚତୁସ୍ପଦି ଚକ୍ରଧରଣ, ପ୍ରାଣା ଏବଂ ତରାନା ପରି ବିଭିନ୍ନ ସଙ୍ଗୀତର ଧାରାକୁ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା । ଏହି ନୃତ୍ୟଟିର ସଂରଚନା ଦେବଶ୍ରୀ ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ ଓ ସୋହିନୀ ଦେବନାଥଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିଲା ।
ଉଦ୍ଯାପନୀ ସଂଧ୍ୟାର ଅନ୍ତିମ ଉପସ୍ଥାପନା ଥିଲା ଶୁଭଶ୍ରୀ ମୁଖାର୍ଜୀ ଏବଂ ସାଥୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଓଡ଼ିଶୀ ଓ ମୟୁରଭଞ୍ଜ ଛଉର ମିଶ୍ରଣ ସମରକଳା ନୃତ୍ୟ । ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ଥିଲା ଗାୟା - ମାତୃଭୁମୀ ଯାହା ମାତୃଭୂମୀ ପ୍ରତି ପ୍ରେମ ଏବଂ ସମ୍ମାନକୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥିଲା ଓ ପୁରୁଷମାନଙ୍କୁ ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶ ନଷ୍ଟ ନକରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଥିଲା । ଏହି ନୃତ୍ୟଟିକୁ ସଂରଚନା କରିଥିଲେ ଡ଼ଃ. ଇଲିଆନା ସିତାରିଷ୍ଟ ଏବଂ ସଙ୍ଗୀତ ସଂଯୋଜନା କରିଥିଲେ ଶାନ୍ତନୁ ମହାପାତ୍ର ।
ଉଦ୍ଯାପନୀ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଅତିଥି ଭାବରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ ଭୁବନେଶ୍ୱରର ମେୟର ସୁଲୋଚନା ଦାସ; ଶିଳ୍ପ ବିଭାଗର ପ୍ରମୁଖ ଶାସନ ସଚିବ ହେମନ୍ତ ଶର୍ମା; ଭୁବନେଶ୍ୱର କଳିଙ୍ଗ ହସ୍ପିଟାଲ୍ର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ତଥା ଜେ. କେ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟର କୁଳାଧିପତି ଶୀତିକଣ୍ଠ ଦାଶ; ବିଶିଷ୍ଟ ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟଗୁରୁ ଦୁର୍ଗା ଚରଣ ରଣବୀର; ସୃଜନର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଗୁରୁ ରତିକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର; ଓଡ଼ିଶା ସଙ୍ଗୀତ ନାଟକ ଏକାଡ଼େମୀର ସଚିବ ପ୍ରବୋଧ କୁମାର ରଥ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶା ଡ଼୍ୟାନ୍ସ ଏକାଡ଼େମୀର ସଚିବ ଗୁରୁ ଅରୁଣା ମହାନ୍ତି । କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ସଂଚାଳନା କରିଥିଲେ ଡଃ଼. (ଇ.) ଶ୍ରୀନିବାସ ଘଟୁଆରୀ ଏବଂ ନାଜିଆ ଆଲାମ ।